Functiedifferentiatie oplossing voor tekort aan forensische artsen

‘Code zwart’ houdt in dat forensische onderzoek niet op tijd kan worden uitgevoerd. Denk aan een zelfdoding, zegt de DPG in Gelderland-Midden, als voorbeeld, dan kun je niet een dag wachten. Of noem een zedendelict, dan moet er ook direct onderzoek worden verricht. Bril: “In een split second kan er iets gedaan worden dat onomkeerbaar is, letselbeschrijving is noodzakelijk.” 
“In mijn vorige functie als recherche chef zag ik hoe belangrijk forensisch onderzoek is. Een eerste inschatting van een natuurlijke dood of niet. De combinatie van de forensisch rechercheur die sporen onderzoek doet en de forensisch arts voor de medische kant is cruciaal.” Mede door zijn vorige werk weet Bril als geen ander dat Forensisch Onderzoek (FO) heel belangrijk is, daarom heeft hij zich ook sterk gemaakt om forensische geneeskunde binnen de GGD goed te organiseren. 

Wat houdt forensisch onderzoek nu precies in? Forensisch betekent letterlijk ‘gerechtelijk’. De forensische geneeskunde zorgt voor een objectief medisch oordeel over doodsoorzaken, letsels van slachtoffers en de gezondheidstoestand van verdachten en daders. Deze unieke medische discipline staat ten dienste van gemeenten, politie en justitie. 
De artsen die dit werk uitvoeren zijn in veel gevallen van cruciaal belang, maar er zijn er te weinig. Hoe dat komt? De DPG vindt dat de oorzaak daarvan begint bij de opleidingen geneeskunde: “Studenten geneeskunde moet eerst worden ingeloot en dan als basisarts verdwijnen ze vaak al weer uit het vak. Ze gaan wat anders doen, bijvoorbeeld psychologie. Ik vind dat je tijdens de studie moet laten kiezen wat wil de student gaan doen. Er moet iets veranderen in de opleiding. Vanuit het Directeuren PG willen we kijken of universiteiten en Hbo-opleidingen iets willen veranderen. Bijvoorbeeld na 2 jaar de keuze voor medische specialist in ziekenhuizen, huisarts of arts in het publieke domein, zoals jeugdarts of forensisch arts.”

Om het tekort aan forensisch artsen op te vangen heeft Gelderland-Midden de samenwerking gezocht met Regio Gelderland-Zuid. Samen verzorgen ongeveer acht artsen het hele gebied. Maar de helft van die artsen is ZZP’er en die vragen een behoorlijk bedrag. Bril: “We huren nu bijvoorbeeld iemand uit het ziekenhuis voor een dag in de week in. Maar sommigen vragen de hoofdprijs. En dat doen we niet! Ik wil ook niet de klok rond garantie-uren betalen. Dat is veel meer dan een piketvergoeding. En ik wil ook voorkomen dat er een steeds grotere kloof ontstaat tussen mensen in vaste dienst van de GGD en de ZZP’ers. Ik vind het onverantwoord naar de belastingbetaler. Er gaan enorme bedragen naar inhuur. Ik wil de belastingbetaler recht in de ogen kunnen kijken.” 

Samen met de collega’s van Gelderland-Zuid is ook gewerkt aan functiedifferentiatie. Zo zijn er verpleegkundigen die taken van de artsen overnemen, zoals controle in het cellencomplex. “Op de cellengang krijgen sommigen het al snel heel benauwd want ze zitten opgesloten in een cel. Dat moet goed medisch worden beoordeeld en dat wordt gedaan door verpleegkundigen. Datzelfde geldt voor afname bloedproeven. Sommige zijn ambulanceverpleegkundigen die hierin piket draaien. Daarnaast worden doktersassistenten ingezet. Zij doen belangrijk werk op het gebied van administratie”, vertelt Bril. Om het team compleet te maken heeft onze organisatie Dorinde Lensink aangesteld als operationeel teamleider. Zij helpt de teammanager en zorgt dat het team draait en er geen gaten vallen in de roosters. 
Bril is tevreden over de gang van zaken nu. Vooral de samenwerking met Gelderland-Zuid. Hij noemt het een goed voorbeeld voor andere regio’s. Door de differentiatie is het voor artsen behapbaar. Maar meer geld is wel nodig. Sowieso is de DPG heel duidelijk als het om geld van de burger gaat: “Te weinig geld voor FG is echt een probleem.” Landelijk is er 19 miljoen gevraagd aan het Rijk en de GGD’en hebben maar de helft gekregen. Voor de diensten die geleverd worden, wordt de rekening gepresenteerd aan de gemeente (lijkschouwing) of de politie of justitie  voor andere zaken. Bril: “Maar als zij onvoldoende budget hebben kunnen zij onze tarieven niet betalen. Hoewel niet alle FG een wettelijke taak is voor de GGD, is het naar mijn mening wel goed dat de GGD die als gemeentelijk gezondheidsdienst en publieke organisatie voor de gemeente of rijksoverheid uitvoert.”